Bu dersimizde dalgaların oluşturduğu yer şekilleri nelerdir, Dalgaların aşındırarak ve biriktirerek oluşturduğu yer şekilleri nelerdir sorularının cevaplarını alacağız. Dalgaların oluşturduğu yer şekilleri 10. sınıf coğrafya müfredatında bulunuyor.

Dalga Aşındırma Şekilleri

Falez (Yalıyar)

Kıta sahanlığının dar yani kıyı derinliğinin fazla olduğu yerlerde dalga aşındırması ile oluşan uçurumlardır. Türkiye’de en fazla Doğu Karadeniz Batı Karadeniz ve Akdeniz Bölgesinin Antalya bölümünde görülür.

Falez (Yalıyar)

Doğal Köprü

Denize dik uzanan karların dalgalar tarafından aşındırılmasıyla oluşur

Doğal Köprü

Aşınım Platformları ( Abrazyan Paltformları )

Gerileyen falezlerin önlerinde oluşan düzlüklerdir.

Abrazyon Platformu

Dalga Biriktirme Şekilleri

Plaj

Dalgaların getirdiği materyali kıyı boyunca yayması sonucunda oluşur.

Kıyı Kordonu ve Kıyı Oku

Girinti ve çıkıntının fazla olduğu kıyılarda dalga biriktirmesi sonucunda oluşurlar.

Kıyı oku ve kordonuna bir örnek. Fethiye – Ölüdeniz

Deniz Kulağı ( Lagün- Kıyı Set Gölü )

Kıyı kordonu ile kıyı bir koyu önünün dalgalarla taşınan kumlarla kapatılması sonucu oluşan kıyı set gölleridir. Marmara’da Büyük ve Küçük Çekmece Gölleri, Terkos (Durusu) Gölü, Çukurova’da Akyatan ve Ağyatan Gölleri bu şekilde oluşmuşlardır.

Büyük ve Küçük Çekmece Kıyı Set Gölleri

 

Tombolo (Saplı Ada)

Bir adanın kıyı okları ile karaya bağlanması sonucunda oluşan şekillerdir. Marmara’nın güneyindeki Kapıdağ Yarımadası ve Sinop Yarımadaları en güzel örnektir.

Kapıdağ Tombolosu
DİKKAT
Dalgaların biriktirme şekilleri derinliğin az olduğu sığ kıyılarda oluşur. Sığ kıyılarda kıta sahanlığı geniş olur. Derin kıyılarda ise daha çok dalga aşındırma şekilleri görülür.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz