Türkiye’de Sıcaklığın Dağılışı ve İncelenmesi

Bu dersimizin konusu Türkiye’de sıcaklığın dağılışı ve incelenmesi. Türkiye’de yıllık ortalama sıcaklık dağılışı, Türkiye’de ocak, temmuz ayı sıcaklıklarının incelenmesi ve yıllık sıcaklık farklı dağılışı.

Türkiye’de batıdan doğuya doğru gidildikçe sıcaklığın azalması “ Yükselti “, güneyden kuzeye doğru gidildikçe sıcaklığın azalması “ Enlem “ etkisi yüzündendir.
İzoterm Haritası (Eş Sıcaklık Eğrisi ): Aynı sıcaklıktaki noktaların birleştirilmesiyle elde edilen çizgilere izoterm (Eş Sıcaklık Eğrisi) , bunlarla hazırlanan haritalara da “ İzoterm Haritaları “ denir. İzoterm haritaları iki şekilde hazırlanır.

İndirgenmiş sıcaklıklar gerçek sıcaklıklardan daima daha yüksek olur

Türkiye’nin Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı

• Güneyden kuzeye doğru gidildikçe enlem-sıcaklık ilişkisine bağlı olarak sıcaklık azalır.
• En yüksek sıcaklıklar Enlem ve Karasallık nedeniyle Güneydoğu Anadolu bölgesinde görülür.
• Yıllık sıcaklık ortalamalarının 4 ile 20 derece arasında değiştiği görülür.
• En yüksek sıcaklıklar; İskenderun’da -> 19,8 derece
• En düşük sıcaklıklar ise yükselti, karasallık ve soğuk hava kütleleri (Sibirya Termik Yüksek Basıncı – Poyraz Rüzgarı) nedeniyle Kuzey Doğu Anadolu’dadır (Erzurum-Kars).
  • En düşük sıcaklıklar; Sarıkamış’ta -> 3,9 derece

Türkiye’nin Temmuz Ortalama Sıcaklık Dağılışı

• Güneyden kuzeye doğru gidildikçe enlem-sıcaklık ilişkisine bağlı olarak sıcaklık azalır.
• En sıcak yerler Güneydoğu Anadolu bölgesindedir. Nedenleri;
  • Enlem
  • Karasallık
  • Basra Termik Alçak basıncı
  • Samyeli Rüzgârı nedeniyle
• En düşük sıcaklıklar ise Kuzey Doğu Anadolu’dadır (Erzurum Kars).Nedenleri;
  • Yükselti
  • Karasallık

Türkiye’nin Ocak Ayı Sıcaklık dağılışı

• Ocak ayında en yüksek sıcaklıklar Akdeniz kıyılarındadır. Nedenleri;
  • Enlem
  • Denizellik (Nemlilik)
• En düşük sıcaklıklar Kuzey Doğu Anadolu’dadır. Nedenleri;
  • Enlem
  • Karasallık
  • Yükselti
  • Sibirya Termik Yüksek Basıncı
• Ocak ayında kıyılarda güneyden kuzeye doğru düzenli bir azalış gösterir. Ancak iç kesimlerde düzenli azalış göstermez. Bunun nedeni ocak ayında karasallığın şiddetinin artmasıdır.
• En yüksek ve en düşük sıcaklıklar arasındaki 20 °C ‘den fazladır.
• Denizin geç soğumasından dolayı tüm kıyılarımızda sıcaklık değerleri yüksektir.
• Karaların erken soğuma özelliğinden dolayı iç kesimler daha soğuktur.

Türkiye’ nin Yıllık Sıcaklık Farkları Dağılışı

• Yıllık sıcaklık farkının en çok olduğu bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesidir
• Yıllık sıcaklık farkının en az olduğu bölgemiz Karadeniz kıyılarıdır.
• Denizellik ve nemlilik nedeniyle kıyılarımızda sıcaklık farkları azdır.
• Karasallık nedeniyle iç kesimlerimizde sıcaklık farkı daha fazladır.
• Doğuya doğru gidildikçe karasallığın yükselti ile birlikte artması sıcaklık farklarının artmasına yol açmıştır.