Türkiye’de Etkili Olan Günlük Rüzgarlar – MELTEMLER

Bu dersimizin konusu Türkiye’de etkili olan günlük rüzgarlar ‘dan Meltem Rüzgarları, meltem rüzgarları nedir, Meltem rüzgarları nasıl oluşur, kara meltemi nedir, deniz meltemi nedir, dağ meltemi nedir, vadi meltemi nedir sorularının cevaplarını kısaca açıklamaya çalışacağım.

Meltemler Nasıl Oluşur ?

• Dünyanın kendi etrafında dönmesine bağlı olarak ( günlük hareket ) oluşur. Başka bir deyişle;
  • Günlük sıcak farkına bağlı olarak oluşur
• Kara ve denizin farklı ısınma özelliklerine bağlı olarak oluşur.
  • Deniz karaya göre geç ısınır, geç soğur.
  • Kara denize göre erken ısınır erken soğur.
• Dağ ve vadinin farklı ısınma özelliklerine bağlı olarak oluşur.
  • Gündüz dağ yamaçları daha çok ısınır. Bu yüzden AB oluşur.
  • Gündüz vadiler daha serindir. Bu yüzden YB oluşur.
  • Gece dağ yamaçları daha serin. Bu yüzden YB oluşur.
  • Gece vadiler daha sıcaktır. Bu yüzden AB oluşur.

Deniz meltemi

• Gündüz kara denizden daha sıcaktır. Bu yüzden karalarda AB
  oluşur.
• Gündüz denizler karalardan daha soğuktur. Bu yüzden denizlerde YB oluşur.
• Bu yüzden gündüz, denizden karaya doğru eserler.
• Ege ve Akdeniz kıyılarında bu rüzgârlara imbat ismi verilir.

 Kara Meltemi

• Gece kara denizden daha soğuktur. Bu yüzden karalarda YB oluşur.
• Gece denizler karalardan daha sıcaktır. Bu yüzden denizlerde AB oluşur. Bu yüzden rüzgâr gece, karadan denize doğru eserler.
• Ege ve Akdeniz kıyılarında bu rüzgârlara imbat ismi verilir.
• Karadan çıkış yaptığı için kara meltemi adı verilir

Vadi Meltemi ve  Dağ Meltemi

Gündüz dağ yamaçları vadilere göre fazla ısınır, dağ yamaçları alçak basınç alanı, vadi yamaçları ise yüksek basınç alanı haline gelir. Böylece dağdan vadiye doğru meltem rüzgarı oluşur. Bu rüzgarlara  denir. Gece olduğunda ise bu durumun tam tersi yaşanır ve dağ meltemleri oluşur.

 

 Meltem rüzgârları çıkış yaptıkları yerin ismi ile anılırlar. Vadiden çıkış yapan bir meltem    ” VADİ MELTEMİ “, Denizden çıkış yapan bir meltem “ DENİZ MELTEMİ“ olarak adlandırılır 

 

Bu Soru Çıktı 2012/YGS

İsviçre Alplerindeki kayak merkezleri ile kent merkezleri arasında balonla uçuş turları düzenleyen firmalar, rüzgarların esme yönlerinden yararlanarak yakıttan da tasarruf etmeye çalışmaktadırlar.

Dağ ve vadi meltemleri kullanılarak düzenlenen bu turların uçuş zamanı, rotası ve yararlandığı meltem çeşidi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Gündüz – Kent merkezinden kayak merkezine – Vadi Meltemi

B) Gece – Kent merkezinden kayak merkezine – Vadi meltemi

C) Gündüz – Kayak merkezinden kent merkezine – Dağ meltemi

D) Gece – Kent merkezinden -kayak merkezine – Dağ meltemi

E) Gündüz – Kayak merkezinden kent merkezine – Vadi meltemi

Bu Soru Çıktı / KPSS

I- Gece ve gündüz süresine

II-Yarımada özelliğine

III-Yer şekilleri çeşitliliğine

IV-Orta kuşakta bulunmasına

 

Türkiye’nin farklı yörelerinde değişik yönlerden esen meltem rüzgârlarının görülmesi, yukarılardan hangilerine bağlanabilir?

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) II ve IV

E) III ve IV